حرکت صوفي بر روي دايره‌اي به قطر بي‌نهايت

   براي اين کار {شهود حقيقت حق} صوفي مي‌کوشد دايره‌اي را که از بي‌نهايت آمده و نصف آن را طي کرده، از نصف ديگر مراجعت کند و به بي‌نهايت بپيوندد ....

    .... هر انساني چگونه نيم دايرة اول را طي کرده است؟ براي رسم کردن حدود اين راه بايد بگوئيم طول اين قوس از بدو تولد تا زمان بلوغ بوده است. به عبارت ديگري مي‌توان گفت انسان از دنياي ديگر (رَحِم) وارد اين دنيا مي‌شود و تجربه مي‌اندوزد و بلوغ پيدا مي‌کند.

   نيم دايره ثاني را چگونه بايد طي کند؟ صوفيان مي‌گويند اين بلوغ عادي کافي نيست و نيم دايرة ثاني براي رسيدن به کمال معنوي لازم است. که براي نيل به آن بايد از دنياي حدود و جهات و عقل و تمييز بيرون رفت و من و ما را فراموش کرد تا به دنياي بي‌نهايت و ابديت رسيد ....

   دربارة اين دو نوع بلوغ مشايخ صوفيه چه زيبا گفته‌اند که: بلوغ عادي آن است که مني از انسان خارج شود و بلوغ معنوي آنکه انسان از مني (منيّت)بيرون آيد.



  منبع :  فناء و بقاء (ص ۹)، معارف صوفيه "ج ۲" (ص ۱۶۵)